در دنیای ربات‌ها، انسان‌ها چه نقشی خواهند داشت؟ نگاهی به آینده با ربات جدید آمازون

در عصری که هوش مصنوعی و ربات‌ها به سرعت در حال تغییر شکل بازار کار هستند، سؤال مهم این است: آینده‌ی شغلی انسان‌ها در این دنیای جدید چیست؟

صنعت تکنولوژی معمولاً دو دیدگاه در این زمینه دارد:

• باور دارد که ربات‌ها تقریباً همه‌ی مشاغل را تصاحب خواهند کرد (البته به‌جز مشاغل نخبگان فناوری!)
• معتقد است که ربات‌ها کارهای تکراری و خسته‌کننده را انجام می‌دهند و انسان‌ها وارد نقش‌های جدید و خلاقانه‌تری می‌شوند که با انقلاب رباتیک ایجاد می‌گردد.

📊 طبق پیش‌بینی مجمع جهانی اقتصاد، ۹۲ میلیون شغل در اثر روندهای فعلی فناوری از بین می‌رود، اما در مقابل، ۱۷۰ میلیون شغل جدید ایجاد خواهد شد.

آمازون و آینده‌ی شغل‌های انسانی در عصر ربات‌ها

🔧 چهارشنبه گذشته، آمازون با معرفی ربات جدید خود به نام Vulcan، نگاهی به آینده‌ی همکاری انسان و ربات در محیط‌های صنعتی ارائه داد. این ربات نه‌تنها می‌تواند اشیاء را با دقت بالا جابه‌جا کند، بلکه قابلیت “احساس کردن” دارد و می‌تواند در انجام وظایف دشوار فیزیکی، به انسان‌ها کمک کند.

اندی جسی، مدیرعامل آمازون، در شبکه‌ی X نوشت:

«Vulcan با انجام وظایف سخت و خسته‌کننده، محیط کاری را ایمن‌تر می‌کند و همزمان فرصت‌هایی برای کارمندان فراهم می‌سازد تا مهارت‌های تعمیر و نگهداری ربات‌ها را بیاموزند.»

شغل‌هایی که ربات‌ها ایجاد می‌کنند، نه از بین می‌برند!

در وبلاگ رسمی آمازون، توضیح داده شده که Vulcan در انبارها وظایفی مانند برداشتن کالا از قفسه‌های خیلی بالا یا خیلی پایین را انجام می‌دهد — کارهایی که برای انسان‌ها ممکن است خطرناک یا فرساینده باشد.
در مقابل، انسان‌ها کالاهای موجود در قفسه‌های میانی یا اقلامی که Vulcan قادر به برداشتن آن‌ها نیست را جمع‌آوری خواهند کرد.

اما نکته‌ی مهم‌تر اینجاست: آمازون اعلام کرده است که در حال آموزش بخشی از کارگران انبار به عنوان تکنسین‌های ربات است. این یعنی برخی از کارکنان می‌توانند از جایگاه نیروی فیزیکی ساده، به شغل‌های تخصصی و فنی با مهارت‌های بالاتر ارتقا پیدا کنند.

به گفته آمازون، ربات‌هایی مانند Vulcan در حال حاضر در بیش از ۷۵٪ سفارش‌های مشتریان نقش دارند و منجر به ایجاد صدها عنوان شغلی جدید شده‌اند؛ از جمله:

• ناظران عملکرد ربات‌ها
• مهندسان نگهداری و تعمیرات در محل
• تکنسین‌های مونتاژ و برنامه‌نویسی ربات‌ها

این شرکت همچنین به وجود برنامه‌های آموزش مجدد (Reskilling) برای کمک به کارکنان جهت ورود به این مشاغل جدید اشاره کرده است.

آیا این یک جایگزینی کامل است؟

بدیهی است که این فرآیند، جایگزینی یک‌به‌یک انسان با ربات نیست. لازم نیست به ازای هر ربات، یک انسان نظارت‌گر وجود داشته باشد. همچنین همه‌ی کارکنان تمایل یا توانایی تبدیل شدن به تکنسین‌های ربات را ندارند. اما اینکه آمازون همزمان با معرفی Vulcan، بر آموزش نیروهای انسانی تأکید دارد، نشانه‌ی مثبتی است — زیرا تاکنون تصویر مشخصی از آینده‌ی انسان‌ها در دنیای “پس از اتوماسیون کامل” وجود نداشت.

در سناریویی واقع‌گرایانه‌تر، شاید در آینده فروشنده‌ی فروشگاه تبدیل به ناظر اتوماسیون شود؛ مانند امروزه که یک کارمند بر چند دستگاه سلف‌چک نظارت می‌کند. یا شاید نیروی کار فست‌فود به‌جای آشپزی، بر ربات‌های پخت غذا نظارت کند.

شاید دنیای تمام‌ربات هیچ‌گاه نرسد

با این حال، این آینده‌ی تماماً خودکار شاید به این زودی‌ها به واقعیت نپیوندد. استفاده‌ی گسترده از ربات‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری‌های عظیم است — امکانی که تنها در اختیار غول‌هایی مانند آمازون یا خودروسازان صنعتی قرار دارد.

برای مثال، آمازون چند سال پیش سعی کرد فناوری فروشگاه‌های بدون صندوقدار Amazon Go را به خرده‌فروشان دیگر بفروشد. اما بیشتر فروشگاه‌ها (که رقیب مستقیم آمازون هم هستند) علاقه‌ای نشان ندادند. حتی بعداً مشخص شد که این سیستم به‌صورت پنهانی از نیروهای انسانی در هند برای برچسب‌گذاری و تحلیل ویدیو استفاده می‌کرد و آمازون در ادامه آن را محدودتر کرد.

در نتیجه، به‌نظر می‌رسد که در بسیاری از صنایع مانند خرده‌فروشی، رستوران و رانندگی، حضور انسان‌ها همچنان تا دهه‌ها ادامه خواهد داشت.

فناوری در حال دگرگون‌سازی شکل مشاغل است، اما این به معنای پایان کار انسان‌ها نیست. ربات‌هایی مانند Vulcan شاید برخی کارها را از انسان‌ها بگیرند، اما همزمان مشاغل جدیدی با مهارت‌های فنی‌تر ایجاد می‌کنند.
برای موفقیت در دنیای آینده، یادگیری مهارت‌های مرتبط با ربات‌ها و هوش مصنوعی نه‌تنها یک مزیت، بلکه یک ضرورت خواهد بود.

📢 اگر به آینده‌ی شغل‌ها در عصر ربات‌ها، فناوری‌های جدید شرکت‌های بزرگی مثل آمازون، و آموزش مهارت‌های کاربردی در دنیای دیجیتال علاقه‌مند هستید، وب‌سایت سیف سرویس را دنبال کنید یا در شبکه‌های اجتماعی ما همراه باشید.