آیا چرم T. rex واقعاً از DNA دایناسور ساخته شده؟ بررسی پروژهای جنجالی در مرز علم و بازاریابی
در حالی که بسیاری از ما T. rex را با آروارههای مهیب و فیلمهای هالیوودی به خاطر میآوریم، حالا گروهی از استارتاپهای زیستفناوری ادعا کردهاند که میخواهند از بقایای فسیلی این دایناسور افسانهای، چرم آزمایشگاهی تولید کنند؛ محصولی که به گفته آنها نهتنها لوکس و بادوام است، بلکه بدون آسیب به حیوانات یا محیط زیست تولید میشود.
اما آیا واقعاً ممکن است از DNA دایناسوری که ۶۶ میلیون سال پیش منقرض شده، چرم تولید کرد؟ در این مقاله از سیف سرویس به بررسی واقعیتهای علمی، فنی و بازاریابی این ادعا میپردازیم.
پروژهای جاهطلبانه با همکاری سه کشور
این پروژه نتیجه همکاری سه مجموعه است:
- The Organoid Company از هلند؛ متخصص در مهندسی ژنوم
- Lab-Grown Leather از بریتانیا؛ متخصص در تولید زیستمواد بدون داربست
- و آژانس آمریکایی VML؛ همان تیمی که قبلاً با «کوفتهقلقلی ماموت» خبرساز شده بودند!
هدف مشترک آنها: تولید چرمی پایدار، اخلاقمدار و لوکس، بدون نیاز به کشتار حیوانات یا بهرهبرداری از جنگلها و منابع طبیعی.
چرم دایناسوری یا تبلیغ هوشمندانه؟
در اطلاعیه رسمی این پروژه آمده است که آنها قصد دارند از «DNA تیرکس» برای طراحی این چرم استفاده کنند. اما مشکلی وجود دارد: ما هیچوقت DNA سالم از دایناسورها در اختیار نداشتهایم.
حتی در بهترین فسیلهای کشفشده، DNA پس از حدود ۱ میلیون سال آنقدر تخریب میشود که قابل خواندن نیست. در حالی که تیرکس ۶۶ میلیون سال پیش منقرض شده است!
نقطه اتکا: کلاژن فسیلی
تنها چیزی که احتمالاً در این پروژه استفاده میشود، کلاژن فسیلشده است، نه DNA. کلاژن نوع ۱، پروتئینی است که در پوست، استخوان و بافتهای نرم وجود دارد و در ساختار چرم نقشی کلیدی دارد.
در سال ۲۰۰۷ پژوهشگرانی ادعا کردند که قطعاتی از کلاژن نوع ۱ را در فسیل تیرکس شناسایی کردهاند، اما منتقدان اعلام کردند که ممکن است این کلاژن از آلایندههایی مانند پوست شترمرغ یا تمساح آمده باشد.
با این حال، برخی شواهد تازه نشان میدهند که آثار کلاژن میتوانند تا ۲۰۰ میلیون سال هم در برخی فسیلها باقی بمانند.
مسیر پیچیده بازسازی چرم ماقبل تاریخ
حتی اگر کلاژن تیرکس واقعی در دسترس باشد، بازسازی آن فرآیندی دشوار خواهد بود:
- بازسازی توالی آمینواسیدها از روی کلاژن باقیمانده
- تبدیل این آمینواسیدها به کد ژنتیکی که آنها را تولید کردهاند
- مقایسه با ژنهای پرندگان امروزی (مثل مرغ که نزدیکترین خویشاوند زنده تیرکس است)
- پیوند این ژنها به خط سلولی زیستی مخصوص تولید چرم
به گفته توماس میچل، مدیرعامل The Organoid Company:
«با بازسازی و بهینهسازی توالیهای پروتئینی باستانی، میتوانیم چرم تیرکس را طراحی کنیم؛ زیستموادی الهامگرفته از زیستشناسی ماقبل تاریخ برای آیندهای پایدار.»
چرم واقعی یا داستانی فریبنده؟
با توجه به محدودیتهای علمی فعلی، بعید است که محصول نهایی واقعاً «چرم تیرکس اصیل» باشد. در بهترین حالت، ممکن است این چرم حاوی رشتههایی از کلاژن باشد که تا حدودی به تیرکس شباهت داشته باشند.
اما شاید این هیاهو در نهایت به نفع محیطزیست تمام شود و به جای آنکه جانوران امروزی قربانی تولید کیف و کفش شوند، از نوآوری برای کاهش آسیب به طبیعت استفاده شود.
برای دریافت تازهترین خبرهای فناوری، پروژههای خلاقانه زیستفناوری و معرفی گجتها و محصولات عجیبوغریب آینده، به سایت سیف سرویس سر بزنید و ما را در اینستاگرام و شبکههای اجتماعی دنبال کنید.
No comment